zaterdag 7 september 2019

Lego-maanlander

Ik heb op deze blog al enkele stukjes gewijd aan de 50e verjaardag van de eerste bemande maanlanding: Mannen op de Maan, Vijftig jaar maanlanding en Apollo 11.

Ter gelegenheid van de 50e verjaardag van Apollo 11 heeft Lego onlangs een nieuwe Creator Expert-set uitgebracht met de Eagle, de maanlander van Apollo 11. Het is een leuke, vrij gedetailleerde set. Wanneer ik ’m voor het eerst zag, wist ik meteen dat ik deze Lego-set in mijn verzameling wou.

De set telt 1087 bouwstenen en werd ontwikkeld in samenwerking met de NASA. De set bestaat uit een stuk maanoppervlak met kraters, twee astronaut-minifiguurtjes (met NASA-insigne en goudkleurige helmen), een Amerikaanse vlag, de maanlander en een van de experimenten, de laserreflector.

Maanlander Lego-set

De maanlander bestaat uit twee delen die in elkaar vastklikken en makkelijk weer van elkaar los te maken zijn: onderaan de daaltrap, bovenaan de stijgtrap. Bij het verlaten van de Maan deed de daaltrap, die op het maanoppervlak achterbleef, dienst als lanceerplatform voor de stijgtrap. De twee astronauten waren aan boord van de stijgtrap, die uitgerust was een eigen motor en brandstoftanks. Het gedetailleerde interieur van de stijgtrap is uitgerust met instrumentenpanelen en biedt ruimte voor twee astronauten. Hij bestaat uit drie stukken die in elkaar vastklikken en eenvoudig los te maken zijn, zodat je naar believen een kijkje in de maanlander kunt nemen.

De daaltrap bevat twee compartimenten die kunnen openklappen. In het ene compartiment zit de camera, die op de trap gericht was waarlangs Neil Armstrong als eerste mens afdaalde naar het maanoppervlak. Het andere compartiment bevat een van de experimenten die de astronauten op de Maan achterlieten: de laserretroreflector.

Maanlander Lego-set

Een retroreflector reflecteert lichtstralen in dezelfde richting als waaruit de stralen komen. Het experiment werd gebruikt om de afstand Aarde-Maan nauwkeurig te meten. Sinds de Apollo 11-astronauten het toestel op de Maan achterlieten, wordt er vanop Aarde regelmatig een laserstraal op gericht. Door precies de tijd te meten tussen het uitsturen van de straal en het terug ontvangen van de gereflecteerde straal, kan de afstand exact bepaald worden. Dankzij dit eenvoudige experiment weten we nu dat de afstand tussen Aarde en Maan toeneemt met 3,8 centimeter per jaar.

Op één van de poten van de lander bevindt zich een gedenkplaat met de handtekeningen van de drie Apollo 11-astronauten en van president Nixon, waarop te lezen staat dat hier in juli 1969 voor het eerst mensen voet op de Maan hebben gezet. Bij de Lego-set is de tekst evenwel onleesbaar. Ik heb geen idee waarom de makers deze keuze hebben gemaakt, maar de kleuren van de gedenkplaat op de Lego-set zijn net andersom als de kleuren bij de echte maanlander. De echte gedenkplaat is zilverkleurig met zwarte opdruk, terwijl de Lego-versie een zwarte achtergrond heeft met witte opdruk. Vreemd.

Ik heb weer veel plezier beleefd aan het bouwen van deze set, die heel wat kleine onderdeeltjes bevat. Nieuw aan de set zijn een aantal goudkleurige bouwsteentjes, die speciaal voor deze maanlander geïntroduceerd werden. De echte maanlander was bekleed met goudkleurige folie, die voor thermische isolatie moest zorgen en tegelijkertijd het ruimtetuig moest beschermen tegen inslagen van micrometeorieten.

Maanlander Lego-set

In het instructieboekje staat niet enkel hoe je in 179 stappen de set in elkaar zet, maar ook (beknopte) historische informatie over het Apollo-programma, de maanlander, heel wat foto’s en een vergelijking tussen de echte maanlander en de Lego-set. De originele maanlander was erg onregelmatig van vorm. De Lego-set is geen 100% nauwkeurige kopie, maar wel een vrij goede benadering. Bij bepaalde onderdelen staat er ook wat extra uitleg, bijvoorbeeld over de brandstoftanks, de camera, de laserreflector, de goudfolie of het reaction control system (de kleine stuurraketjes waarmee het ruimtetuig heel precies gemaneuvreerd kon worden). Erg leerrijk.

Toen mijn set helemaal klaar was en ik ’m zelfvoldaan zat te bekijken om alle details ervan in me op te nemen, ontdekte ik dat ik twee lichtgrijze, prismavormige bouwsteentjes aan de bovenkant van de stijgtrap ondersteboven had geplaatst. Dat dacht ik aanvankelijk tenminste, maar het bleek een foutje in het instructieboekje te zijn. Ik had wel degelijk de instructies correct gevolgd, maar de foto op de doos liet iets anders zien!

Ik ben heel tevreden met mijn Lego-maanlander. Nu nog een plekje vinden om hem tentoon te stellen...

www.lego.com/nl-be/product/nasa-apollo-11-lunar-lander-10266