Eind vorig jaar plaatste Josh Wardle uit Brooklyn (New York) zijn woordspelletje Wordle online. Het principe is simpel: elke dag is er een nieuw vijfletterwoord dat je in maximaal zes pogingen moet zien te raden.
Na elke poging krijg je hints: de letters krijgen een achtergrondkleur die aangeeft hoe dicht je bij het te raden woord zit: groen is een correcte letter op de juiste plaats, geel is een letter die wel in het woord zit, maar op een andere plaats, en grijs is een letter die niet in het woord zit. Met die informatie in gedachten doe je vervolgens een nieuwe poging, tot je uiteindelijk het woord geraden hebt of tot je alle zes beurten opgebruikt hebt.
Het spelletje werd snel een hype. In november 2021 waren er nog maar 90 mensen die Wordle speelden, maar twee maand later was dat aantal al opgelopen tot 300.000, begin februari al meer dan een miljoen. Wordle leverde Wardle geen windeieren op, want eind januari 2022 kon hij de rechten op het spel voor een niet nader genoemd bedrag van minstens een miljoen dollar verkopen aan The New York Times. In februari verhuisde Wordle van Wardles persoonlijke website naar de website van de New York Times, waar het, voorlopig althans, nog gratis beschikbaar blijft.
Heb je het woord geraden, dan kun je je resultaat delen op sociale media. Uiteraard zonder het woord zelf te verraden, want alle spelers moeten elke dag hetzelfde woord zien te raden. Klik je op de ‘Share’-knop, dan wordt een rooster van gekleurde vakjes (zonder letters) naar je klembord gekopieerd, zodat je het kunt plakken in een tweet, in je Facebookstatus of op gelijk welk ander platform. Toen de populariteit van Wordle begon te groeien, verschenen al snel massa’s tweets met gekleurde vakjes op Twitter. Dat maakte andere Twitter-gebruikers nieuwsgierig, waardoor het aantal Wordle-fans snel toenam.
Al snel verschenen de eerste Wordle-klonen: andere programmeurs maakten hun eigen versie van Wordle, zowel in het Engels als in andere talen. Sommigen probeerden er zelfs munt uit te slaan.
Niet zonder enige trots kan ik jullie vandaag aankondigen dat ook ik mijn eigen Nederlandstalige Wordle-kloon gemaakt heb. Ik heb mijn webapp de naam Woordel gegeven en het spel gehost op mijn eigen website. Vanaf vandaag kan iedereen – helemaal gratis! – elke dag Woordel spelen op gebotopia.be/woordel.
Ik heb de broncode van Wordle niet gebruikt of schaamteloos gekopieerd, maar ik heb heel goed opgelet hoe het spel zich gedraagt en vervolgens geprobeerd het gedrag van de oorspronkelijke Wordle zo goed mogelijk na te bootsen met eigen technieken, wat een erg leerrijke ervaring was!
Hier en daar heb ik een kleinigheid aangepast of een extraatje toegevoegd. Zo heb ik de kleuren lichtjes gewijzigd (onder andere lichtoranje in plaats van vuilgeel), een ander (mooier) lettertype gebruikt en ondersteuning voor azerty geïmplementeerd. Voor het maken van Woordel heb ik gebruikgemaakt van PHP, MySQL, HTML, CSS en Javascript. Woordel werkt in alle moderne webbrowsers, maar ik heb niet de extra moeite genomen om Woordel compatibel te maken met verouderde browsers (zoals Internet Explorer), want dat heeft weinig zin. Als je zelf nog zo’n oude browser gebruikt, dan is het de hoogste tijd om te upgraden, alleen al voor je eigen online veiligheid.
In tegenstelling tot wat ik verwacht had, was de grootste uitdaging niet het schrijven van de PHP- of Javascript-code, want dat bleek relatief eenvoudig, maar het op punt stellen van de CSS-stijlen, om alles te laten werken op allerlei verschillende grote en kleine schermen en om de animatie-effecten van Wordle zo goed mogelijk na te bootsen.
Voor Woordel heb ik zelf een eigen lijst van Nederlandse vijfletterwoorden moeten samenstellen. Ik heb me daarvoor gebaseerd op de Nederlandse woordenlijst van OpenTaal. Uit die lijst heb ik in eerste instantie alle vijfletterwoorden geselecteerd (in totaal meer dan 5500). Vervolgens heb ik de lijst ingekort tot iets meer dan 2100 veelgebruikte woorden, waaruit elke dag een willekeurig woord gekozen wordt. Dat aantal is vergelijkbaar met Wordle, dat aanvankelijk een lijst van 2315 Engelse woorden gebruikte. De New York Times heeft die lijst wat ingekort – alle ‘aanstootgevende’ woorden moesten eruit. Mijn uiteindelijke lijst bevat geen accentwoorden, eigennamen of plaatsnamen, wel leenwoorden (Nederlandse woorden die overgenomen zijn uit bijvoorbeeld het Frans of het Engels).
Je kunt Woordel zowel op je desktop en laptop als op je tablet en smartphone spelen. Onderaan op het scherm wordt een virtueel toetsenbord afgebeeld, dat je niet alleen kunt gebruiken om letters te typen, maar waarop je ook gemakkelijk kunt zien welke letters je al gebruikt hebt en welke niet. De oorspronkelijke Wordle en zowat alle andere Wordle-klonen gebruiken daarvoor een qwertyklavier. Javascript kan niet van tevoren detecteren welke toetsenbordlay-out je gebruikt, maar Woordel schakelt al snel over naar een azertyklavier van zodra hij merkt dat je op een azertytoetsenbord aan het typen bent. Daar zullen de Belgische Woordel-fans ongetwijfeld heel gelukkig mee zijn.
Omdat er elke dag maar één woord te raden valt, bestaat er gelukkig geen enkel gevaar dat je aan dit spelletje verslaafd geraakt en het uren aan een stuk blijft spelen waardoor je niet meer aan de rest van je leven toekomt. Elke dag wordt in principe een willekeurig woord gekozen, maar Woordel onthoudt de gekozen woorden en vermijdt dat een woord te snel opnieuw aan de beurt komt.
