Stille film

Gisteren ben ik voor het eerst in mijn leven naar een stille film geweest. Je weet wel: zo’n film die nog niet in 3D is, niet in kleur en zonder Dolby-surround-geluid. Eigenlijk helemaal zonder geluid. Dat wil zeggen: bij het maken van de film is er geen geluid opgenomen, maar dat betekent niet dat het helemaal stil was in de zaal. In de tijd van de stille film – klinkt beter dan ‘stomme’ film, nietwaar? – was er live muzikale begeleiding in de bioscoopzaal, meestal op een piano of zelfs op een orgel.

De film die ik gisteren heb gezien is The Hunchback of Notre Dame uit 1923, gebaseerd op het gelijknamige werk van Victor Hugo, en bij het grote publiek ongetwijfeld best gekend in de Disney-versie uit 1996. De voorstelling kaderde in de opening van het Brugse beiaardseizoen 2015 en werd begeleid door Frank Steijns op de mobiele beiaard, die voor de gelegenheid in bioscoopzaal Liberty stond opgesteld. Een prima combinatie, want welke film kan er nu beter door een klokkenspel begeleid worden dan De klokkenluider van de Notre-Dame, zoals de Nederlandse titel luidt.

Maar hoe mooi de muzikale begeleiding van de Maastrichtse stadsbeiaardier Frank Steijns ook klinkt, twee uur aan één stuk naar beiaardklanken luisteren zou toch wel een beetje van het goede te veel zijn. Daarom werd het spel op de beiaard afgewisseld met stukjes orkestrale soundtrack – als ik het goed begrepen heb van de gerestaureerde dvd-versie uit 2007. Op die manier was de voorstelling erg genietbaar.

De film was op tal van vlakken toonaangevend. Er werd niet gefilmd in Parijs; een deel van de Franse hoofdstad werd nagebouwd in de Universal Studio’s, erg indrukwekkend. De titelrolspeler, Lon Chaney, was tevens make-upartiest en wist zichzelf om te toveren in een nogal afstotelijk wangedrocht, voor wie de toeschouwer na enige tijd toch de nodige sympathie kan opbrengen. Dit was wellicht de meest succesvolle stille film ooit.

Een unieke ervaring waar je niet iedere dag de kans toe krijgt…