We hebben er vier jaar op moeten wachten, maar eindelijk is hij er: Star Trek Into Darkness, het vervolg op J.J. Abrams’ Star Trek-reboot uit 2009. In deze sequel zit nóg meer actie dan in de vorige film, en behalve de Trekkies (of Trekkers, zoals je verkiest) zal ook het grote publiek deze film beslist kunnen smaken, want het is behalve sci-fi ook gewoon een goede actiefilm.
Al zal een echte Star Trek-fan er natuurlijk dubbel van genieten, want de film bevat heel wat verwijzingen naar eerder Trek-materiaal. Zo zijn er sterke parallellen met Star Trek II: The Wrath of Khan uit 1982, door heel wat fans beschouwd als de beste van de Star Trek-films met de originele cast.
In 2009 heeft J.J. Abrams (gekend van o.a. Mission: Impossible III, Lost en Fringe) Star Trek nieuw leven ingeblazen. De franchise kon bogen op een lange en rijke geschiedenis van vijf tv-reeksen (in totaal 28 seizoenen) en tien langspeelfilms, en dat begon zo langzamerhand een probleem te vormen. En dan heb ik nog niet eens de animatiereeks meegerekend. Bij een nieuwe film of een nieuwe tv-reeks moeten de scenaristen er altijd op letten dat de continuïteit niet geschonden wordt, m.a.w. ze mogen niets laten gebeuren dat indruist tegen alles wat in de voorbije films en afleveringen is gebeurd. En met meer dan 550 uur aan beeldmateriaal, kun je je voorstellen dat dat steeds moeilijker werd, en het werd dan ook stilaan een belemmering voor de ontwikkeling van nieuwe scenario’s.
Hoog tijd dus voor een ‘reboot’, een heruitvinding. Dat is waar het bij de film uit 2009 om draaide. Maar niet zomaar een reboot: de nieuwe Star Trek past wonderwel in de bestaande canon. In het sciencefictiongenre kun je middels een tijdreis naar het verleden de loop van de geschiedenis veranderen en als het ware vanaf een bepaald punt opnieuw beginnen. Een geniaal idee, waardoor het mogelijk werd om Star Trek heruit te vinden. En zo werd de nieuwe Star Trek geboren, met dezelfde vertrouwde personages die we kennen uit ‘classic’ Trek: Kirk, Spock, Sulu, Chekov, Uhura, Scotty ..., maar nu gespeeld door een nieuwe generatie acteurs. En aangezien alles zich nu afspeelt in een ‘alternate universe’ (een parallel universum, dat ontstaan is als gevolg van de tijdreis naar het verleden), kunnen bepaalde aspecten behoorlijk verschillen van wat we kennen van vroeger, terwijl andere aspecten toch erg vertrouwd blijven.
Hoewel J.J. Abrams met zijn reboot een radicaal andere weg is ingeslagen (meer actiescènes, een flintsender montage, realistischer aandoende sets en visual effects, ...) brengt hij ode aan het origineel door frequente verwijzingen naar classic Trek in dialogen, karaktertrekjes, casting en zelfs door middel de belichting. Zo maakt hij, net als bij de originele tv-serie, veelvuldig gebruik van gekleurde spots. Ten tijde van de originele Star Trek-serie uit de jaren ’60 was de kleurentelevisie nog maar net geïntroduceerd, en het (overdreven) gebruik van felle kleuren moest de serie visueel aantrekkelijker maken. Vandaar de verschillende kleuren voor de uniformen, en de gekleurde spots op de muren. In de eerste Star Trek-bioscoopfilms was deze kleurenweelde grotendeels zoek. In Star Trek: The Motion Picture uit 1979 was de voltallige bemanning in grijze pyjama-achtige uniformen uitgedost, en in latere films waren de uniformen donkerrood. Abrams brengt de oorspronkelijke kleurenweelde nu in al haar glorie terug.
In de film uit 2009 zien we hoe de crew van de Enterprise elkaar leert kennen en hoe Kirk uiteindelijk kapitein van de Enterprise wordt; in Star Trek Into Darkness worden hun onderlinge relaties verder uitgediept en volgen we de bemanning op een van hun eerste ruimtemissies.
In Into Darkness zijn tal van parallellen met een eerdere film: Star Trek II: The Wrath of Khan. Let wel: het gaat hier beslist niet om een remake. De verhaallijnen zijn behoorlijk verschillend, maar de personages komen soms wel in gelijkaardige situaties terecht, en wat Kirk en Spock betreft, zijn de rollen naar het einde van de film toe gewoon omgewisseld. Wat Spock deed in The Wrath of Khan, doet Kirk in Into Darkness. Nieuwe kijkers weten dit niet – en dat hoeft ook niet om de film te kunnen volgen –, maar de fans van de oorspronkelijke films hebben dit natuurlijk meteen door. En dan volgen er uitspraken als ‘This is what you would have done’. Inderdaad: wij, als kijker, wéten dat gewoon met absolute zekerheid, want we hebben ooit de rollen omgekeerd gezien. Briljant gewoon!
Voor Into Darkness heeft Abrams weer zo veel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande locaties. Dat ziet er altijd realistischer uit dan wanneer je een set moet bouwen in de studio, zoals bij de oude Star Trek-films gebeurde. Zo werd deze keer onder andere gefilmd in het Lawrence Livermore National Laboratory, waar de laserkanonnen en reactiekamer van de National Ignition Facility (NIF) dienst doen als warp core van de Enterprise. De NIF is een futuristisch uitziend onderzoeksapparaat voor kernfusie.
Als Trekkie ben ik erg tevreden met deze nieuwe film. Het scenario, de dialogen, de acteerprestaties zitten allemaal goed. Aan actie is er geen gebrek en de film is visueel aantrekkelijk. Niet alles is natuurlijk even waarschijnlijk, maar dat heb je nu eenmaal met sciencefiction. De verwijzingen naar en parallellen met classic Trek kan ik bijzonder appreciëren. Ook de soundtrack van Michael Giacchino is erg geslaagd. Hij bouwt voort op de thema’s die hij voor Star Trek (2009) componeerde, en voegt daar een aantal interessante nieuwe thema’s aan toe. Tijdens een gevechtsscène aan het einde van de film zit er zelfs een kort stukje (amper zes noten) dat sterk doet denken aan de legendarische (en in latere afleveringen vaak hergebruikte) Amok Time-score van Gerald Fried uit 1967.
Bij het bekijken van de film – op het moment van schrijven heb ik de film nu al vier keer gezien – deden de sound effects van voorbijvliegende ruimteschepen en sporadisch ook enkele stukjes muziek een klein beetje aan Star Wars denken. En heel eventjes komt zelfs een alien in beeld die iets weg heeft van een Mon Calamari (het ras waartoe Admiral Ackbar behoort). In 2009 had J.J. Abrams ook al bewust een stukje Star Wars in zijn eerste film verstopt: als je goed kijkt, kun je op een bepaald moment tussen een hoop ruimteschroot een R2-droid zien vliegen.
J.J. Abrams gaat ook de volgende Star Wars-film regisseren, die in 2015 in de zalen zou moeten komen. Eind vorig jaar raakte bekend dat Disney Lucasfilm had gekocht en dat ze meteen plannen hadden voor een nieuwe Star Wars-trilogie. Zelf ben ik een groot fan van zowel Star Trek als Star Wars, maar heel wat fans zijn verdeeld: de Trekkies versus de Warsies. Het zal dan ook een historisch moment in geekdom zijn wanneer eenzelfde filmmaker zowel een Star Trek-film als een Star Wars-film gemaakt zal hebben.
Als ik tijd heb, ga ik een dezer dagen wellicht nog eens naar Star Trek Into Darkness kijken, en ik ben natuurlijk al erg benieuwd naar alle extra’s die ongetwijfeld op de blu-ray zullen staan...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten